Σε χρηματιστήρια που η αξία μιας μετοχής μεταβάλλεται κυρίως σε σχέση με πραγματικά οικονομικά στοιχεία και όχι εξαιτίας της ψυχολογίας, είναι συνηθισμένο φαινόμενο μια μετοχή να χάνει αξία παρά το γεγονός ότι η εταιρεία έχει κερδοφορία.
Ο λόγος που συνήθως συμβαίνει αυτό, είναι η επιβράδυνση κάποιων δεικτών, γεγονός που συχνά φοβίζει τους επενδυτές για μείωση των κερδών ή και ζημιές στο μεσοπρόθεσμο μέλλον. Αυτήν την περίοδο δύο μεγάλες δυνάμεις που έχουν ωθήσει ψηλά τους δείκτες ανάπτυξης της αγοράς τεχνολογίας την τελευταία πενταετία, δείχνουν να εξασθενούν.
Τα πρώτα δυσάρεστα μηνύματα εμφανίστηκαν λίγο πριν το τέλος της περασμένης χρονιάς από αναλυτές, όπως οι CCS Insight και IDC. Και οι δύο ερευνητικές εταιρείες παρατηρούν μια επιβράδυνση στην αγορά των smart phones. Συγκεκριμένα, η CCS Insight αναφέρει ότι οι πωλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν κατά 25% το 2014, ενώ το 2013 είχαν αυξηθεί κατά 40% και προβλέπει ότι η αύξηση το 2015 θα είναι μόλις 15%. Περίπου τα ίδια νούμερα δίνει και η IDC, η οποία εκτιμά ότι το 2014 διατέθηκαν στην αγορά περίπου 1,3 δισεκατομμύρια smart phones, δηλαδή 26,3% περισσότερα από την περασμένη χρονιά και στην πρόβλεψη της για το 2015 κάνει λόγο για 1,4 δισεκατομμύρια μονάδες, δηλαδή 12,2% αύξηση.
Πριν μερικές μέρες χτύπησε και ένα δεύτερο καμπανάκι. Η αγορά των tablet, η οποία ανέβαζε ταχύτητα κάθε χρονιά από το 2010 μέχρι και το 2014, δείχνει επίσης σημάδια κόπωσης. Ήδη το τέταρτο τρίμηνο του 2014, οι συνολικές μονάδες που διατέθηκαν στην αγορά ήταν 3,2% λιγότερες σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013 και η συνολική αύξηση το 2014 αναμένεται να είναι μόλις 4,4% σε σχέση με το 2013. Για το 2015, η IDC εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα κυμανθεί στα ίδια περίπου επίπεδα.
Από το μέτωπο των τηλεοράσεων, τα νέα δεν είναι καλύτερα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η Display Research, η ετήσια αύξηση στις πωλήσεις το 2014, μετά βίας έφτασε το 1%, γεγονός που θεωρείται επιτυχία, καθώς την προηγούμενη χρονιά είχε παρατηρηθεί μείωση των πωλήσεων.
Για άλλη μια φορά, η Ελλάδα με το μήνυμα της λιτοδίαιτης ζωής φαίνεται να σηματοδοτεί το δρόμο που έχει αρχίσει να περπατά όλη η ανθρωπότητα χωρίς να το γνωρίζει.
Αστειεύομαι φυσικά. Δισεκατομμύρια άνθρωποι συνεχίζουν να καταναλώνουν σαν να μην υπάρχει αύριο. Μπορεί, οι πωλήσεις να μην αυξάνονται τόσο γρήγορα, αλλά συνεχίζουν να αυξάνονται. Οι μηχανικοί στα τμήματα έρευνας και ανάπτυξης πληρώνονται πολύ καλά για να ανακαλύψουν τα νέα χαρακτηριστικά που θα μας ωθήσουν να αφήσουμε στην άκρη την παλιά μας συσκευή και να πάρουμε μια καινούργια.
Δεν αποκλείεται βέβαια από το φρενάρισμα αυτό κάποιες εταιρείες να τραυματιστούν ή ίσως και να σκοτωθούν. Ως γνωστό μια εταιρεία δεν κλείνει όταν δεν κάνει πωλήσεις, αλλά όταν δεν έχει ρευστότητα. Οι επενδυτές που συχνά εξασφαλίζουν αυτήν τη ρευστότητα, έχουν επίσης συχνά το χαρακτηριστικό να είναι άπληστοι. Προτιμούν να στρέφουν τα κεφάλαια τους σε αγορές που αναπτύσσονται με ρυθμό λαγού αντί ρυθμού χελώνας.
Ωστόσο ούτε αυτός ο κανόνας ισχύει πάντα. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι ηAmazon. Ο Jeff Bezos, με προσωπικές τις περισσότερες φορές επιλογές, κατάφερε τα τελευταία χρόνια να ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια σε προϊόντα που δεν το δικαίωσαν, όπως για παράδειγμα το Amazon Fire Phone που ακόμα προσπαθεί να ξεστοκάρει. Και όμως ένα επιτυχημένο τρίμηνο, το τελευταίο του 2014, ήταν αρκετό για να στείλει τη μετοχή της εταιρείας 17% ψηλότερα σε λιγότερο από 3 συνεδριάσεις.
Ένα άλλο στοιχείο που παρατηρούμε, είναι η μετατόπιση των επενδυτών σε υπηρεσίες, οι οποίες ανήκουν στην τεχνολογική σφαίρα. Το Uber, το Airbnb και τοAlibaba.com δέχτηκαν μέσα στο 2014 κεφάλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ σύμφωνα με τους Financial Times, εκατοντάδες startups σε όλον τον κόσμο μπήκαν στο “1 billion dollar club” την περσινή χρονιά.
Οπότε, μάλλον δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Δεν βλάπτουμε την παγκόσμια οικονομία αν δεν αλλάξουμε το smart phone που αγοράσαμε φέτος με το καινούργιο μοντέλο που θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2015.
Γιάννης Μουρατίδης