Aρκετές εταιρείες πειραματίζονται με τη χρήση ρομποτικών ελικοπτέρων για τις παραδόσεις φορτίων μικρού βάρους. Δεν είναι και πολύ φυσικό, αλλά όταν αγοράζουμε ένα προϊόν μας πιάνει μια τρέλα να το χρησιμοποιήσουμε. Σε μιαonline αγορά, αναγκαστικά παρεμβάλλεται κάποιος χρόνος ανάμεσα στη στιγμή που θεωρητικά έχουμε αποκτήσει το προϊόν και τη στιγμή που πρακτικά το έχουμε στα χέρια μας.
Αυτή είναι μια από τις πιο δύσκολες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες ηλεκτρονικών αγορών απέναντι στον ανταγωνισμό των φυσικών καταστημάτων. Μόνο στη Βρετανία, οι online αγοραστές αναμένεται να ξοδέψουν περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια στην εορταστική περίοδο.
Η ταχύτητα είναι το νέο πεδίο μάχης. Σε περιόδους εορτών, ένα μεγάλο ποσοστό των παραγγελιών πρέπει να έχουν εκτελεστεί σε λιγότερο από δύο ώρες. Η πρόκληση για τους λιανέμπορους ξεκινά πολύ πριν τη φάση της αγοράς. Τα συστήματα data mining παίρνουν φωτιά, αναζητώντας τάσεις μέσα από τα social media, ώστε να προσδιορίσουν τα στοκ τους. Ένα βιβλίο, ένα gadget, ένα ξεχωριστό ρούχο και δεκάδες άλλα προϊόντα που έχουν φυσική μορφή, πρέπει να βρίσκονται εκ των προτέρων στα ράφια των αποθηκών.
Η επόμενη φάση είναι αυτή που κρύβει τον κίνδυνο του λάθους. Μια εταιρεία με το μέγεθος της Amazon στη διάρκεια μιας ημέρας, όπως η Cyber Monday ή η Black Friday πρέπει να εκτελέσει μερικές δεκάδες εκατομμύρια παραγγελίες. Για την εργασία αυτή, η Amazon φέτος προσέλαβε 80.000 εποχικούς εργαζόμενους και επιπλέον έθεσε για πρώτη φορά σε λειτουργία 15.000 ρομπότ. Σε μια επίδειξη που έγινε σε δημοσιογράφους, τα ρομπότ ανταποκρίθηκαν πολύ αποτελεσματικά, βελτιώνοντας το χρόνο προετοιμασίας των παραγγελιών 2 με 3 φορές. Κάποιες εταιρείες, όπως η Tesco, έχουν κατασκευάσει ήδη αποθήκες, οι οποίες ελέγχονται αποκλειστικά από υπολογιστές σε συνεργασία με ρομποτικά συστήματα. Οι αποθήκες αυτές είναι γνωστές και ως “dark stores”, επειδή οι μηχανές δε χρειάζονται φώτα για να λειτουργήσουν.
Το τελευταίο στάδιο, αυτό της παράδοσης, δεν ελέγχεται ακόμα από τους λιανέμπορους, γεγονός που τους κάνει αρκετά ανήσυχους. Μέχρι και τη στιγμή που ο αγοραστής θα πατήσει το κουμπί “Αγορά” βιώνει την ανησυχία της σωστής επιλογής. Από εκεί και πέρα ξεκινούν ανησυχίες όπως: Πότε θα το παραλάβω; Θα είναι αυτό που παρήγγειλα; Μήπως θα είναι χαλασμένο;
Οι τεχνολογίες που δίνουν τη δυνατότητα παρακολούθησης της πορείας του προϊόντος από τη στιγμή που φεύγει από την αποθήκη και η πολιτική εγγυημένης επιστροφής σε περίπτωση βλάβης λειτουργούν ανακουφιστικά, όχι όμως εξίσου με τη σιγουριά που δίνει η αγορά του προϊόντος από ένα φυσικό κατάστημα.
Και όμως παρά τις “αντιξοότητες” το 15% έως 20% των λιανικών αγορών σε παγκόσμιο επίπεδο γίνονται ήδη online. Ο βασικός καταλύτης στην ανάπτυξη τηςonline αγοράς είναι η τιμή, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και η ηρεμία που προσφέρουν οι αγορές από τον καναπέ. Για τους αγοραστές που δεν έχουν τη νοοτροπία να περιμένουν σε μια ουρά χιλιομέτρων για να αποκτήσουν πρώτοι το νέο iPhone, η προσμονή μερικών ημερών δεν είναι συνήθως πρόβλημα. Όπως φαίνεται όμως από τα μελλοντικά σχέδια των εταιρειών, ο συγκεκριμένος τύπος αγοραστών δεν είναι η πλειονότητα.
Στόχος για τα ερχόμενα χρόνια, είναι να μειωθεί το χρονικό παράθυρο από την οριστικοποίηση της παραγγελίας μέχρι και την παράδοση στα 30 λεπτά. Ακούγεται αδύνατο, αλλά δεν είναι. Μπορεί οι άνθρωποι να μην είναι τόσο γρήγοροι, αλλά οι μηχανές είναι. Ο αγοραστής δεν ενδιαφέρεται ποιοι εργάστηκαν για να φτάσει στα χέρια του το προϊόν. Ήδη αρκετές εταιρείες, μεταξύ των οποίων και η Amazon,πειραματίζονται με τη χρήση ρομποτικών ελικοπτέρων για τις παραδόσεις φορτίων μικρού βάρους. Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και με αυτόνομα τροχοφόρα οχήματα, τα οποία θα αναλαμβάνουν μεταφορές προϊόντων μεγαλύτερου βάρους, καλύπτοντας αποστάσεις μέχρι λίγες δεκάδες χιλιόμετρα.
Θα χαθούν θέσεις εργασίας και αυτό θα συμβεί πολύ συντομότερα από όσο προβλέπαμε πέρσι. Ωστόσο, δεν είναι τα ρομπότ που μας αναγκάζουν να θέλουμε τα πάντα τώρα. Αυτά υπακούν στις εντολές μας.
του Γιάννη Μουρατίδη