Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τότε που μιλήσαμε μέσα από αυτήν τη στήλη για την τεχνολογία του 3D printing. Αν και οι λέξεις print και printer δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, είναι τόσο μεγάλη η δύναμη που τους έχει δώσει το marketing, ώστε είναι μάλλον απίθανο να αποσυρθούν. Το οξύμωρο είναι ότι οι εταιρείες που έχτισαν αυτές τις λέξεις, όπως η Hewlett Packard και η Xeroxείναι εκτός της αγοράς.
Η βιομηχανία της 3D εκτύπωσης δεν είναι καινούργια και εταιρείες που ηγούνται σήμερα, όπως η 3D Systems και Stratasys έχουν παρουσία δεκαετιών. Ωστόσο, ενώ από το 1987 μέχρι και το 2010, η συγκεκριμένη αγορά είχε απορροφήσει επενδύσεις που δεν ξεπερνούσαν τα 300 εκατομμύρια δολάρια, από το 2011 μέχρι και πρόσφατα οι επενδύσεις εκτινάχτηκαν στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τα επιτεύγματα των 3D printers βρίσκονται συχνά στην κορυφή της ειδησεογραφίας. Πρόσφατα, το προσωπικό του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού αξιοποίησε έναν 3Dεκτυπωτή που έχει σχεδιαστεί ειδικά για συνθήκες διαστήματος, προκειμένου να αντικαταστήσει ένα χαλασμένο εξάρτημα. Η General Electric σκοπεύει να παρουσιάσει τα πρώτα εξαρτήματα αεροσκαφών που θα είναι κατασκευασμένα από3D printers μέχρι το 2016. Και τέλος, η HP, προσπαθώντας να μπει στην αγορά, ανακοίνωσε ότι θα παρουσιάσει τον πρώτο 3D printer για το ευρύ κοινό μέχρι το 2016.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο της αγοράς, είναι η παρουσία δεκάδων εταιρειών που δε βρίσκονται στο στόχαστρο των μεγάλων επενδυτών, οι οποίες όμως καταφέρνουν να υλοποιήσουν τις καινοτομικές τους ιδέες με τη βοήθεια του crowdfunding.
Τουλάχιστον για τα ερχόμενα 3 χρόνια, σύμφωνα με τη Gartner, η αγορά θα διπλασιάζεται σε πωλήσεις κάθε χρόνο, φτάνοντας το 2018 στα 2,3 εκατομμύρια μονάδες. Οι δαπάνες σε συσκευές και αναλώσιμα αναμένεται να διαμορφώσουν μια αγορά 13,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων από 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια που είναι σήμερα.
Η βιομηχανική παραγωγή αναμένεται να είναι ο άμεσα κερδισμένος τομέας από την εφαρμογή 3D printing τεχνολογίας. Για παράδειγμα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα έχουν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν ανταλλακτικά on demand, περιορίζοντας το χρόνο και το κόστος παραγωγής. Η BMW εξοικονομεί ήδη 58% σε έξοδα παραγωγής και 92% σε χρόνο, αξιοποιώντας τη συνεργασία της με τη Stratasys.
Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, η τεχνολογία αναμένεται να φέρει επανάσταση στον τομέα της υγείας. Εταιρείες, όπως η Organovo, θα κατασκευάζουν τεχνητά όργανα και αρτηρίες που θα είναι ειδικά διαμορφωμένα για να ταιριάζουν με τον κάθε ξεχωριστό ασθενή. Στην ίδια κατεύθυνση, η τεχνολογία αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στη βιομηχανία τεχνητών μελών, όπου ο εξειδικευμένος σχεδιασμός αυξάνει τις πιθανότητες το τεχνητό μέλος να ταιριάξει καλύτερα με τον ασθενή.
Ωστόσο, η μεγάλη πρόκληση είναι ο τελικός χρήστης. Σήμερα, η τιμή ενός αξιόλογου3D printer δεν πέφτει κάτω από τα 1.000 ευρώ και είναι αξιοπρόσεκτο ότι ίδιο ήταν το κατώφλι και πριν από ένα χρόνο. Ένα δεύτερο δεδομένο που δεν έχει αλλάξει είναι η πρώτη ύλη. Πέρα εξειδικευμένων και άρα ακριβών 3D printers, το μεγαλύτερο ποσοστό των διαθέσιμων μοντέλων χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη το πλαστικό. Η εταιρεία MatterFab έχει υποσχεθεί ότι μέσα στο 2015 θα διαθέσει στην αγορά έναν εκτυπωτή, ο οποίος ενσωματώνει αρκετές καινοτομίες για να κάνει εφικτή την παραγωγή μεταλλικών αντικειμένων, λιώνοντας με laser σκόνη μετάλλων.
Ας φανταστούμε όμως μια μελλοντική εικόνα που το κόστος αγοράς έχει πέσει στο μισό και η ποικιλία πρώτων υλών συμπεριλαμβάνει, γυαλί, ξύλο και μέταλλο. Πρακτικά, ο καθένας θα μπορούσε να κατασκευάσει μόνος του μια μεγάλη ποικιλία από τα προϊόντα που τώρα χρειάζεται να προμηθεύεται. Τα γυαλιά μυωπίας που φοράμε, ένα ποτήρι ή το κοντάρι μια σκούπας που έσπασαν και χιλιάδες άλλα αντικείμενα θα παράγονται με την ίδια ευκολία που τώρα ένας printer τυπώνει τις φωτογραφίες από την εκδρομή μας. Ένα μεγάλο ποσοστό από τα σχέδια των προϊόντων θα είναι διαθέσιμα δωρεάν από σχεδιαστές που θέλουν να μοιραστούν την έμπνευση τους και παράλληλα απλές στη χρήση εφαρμογές θα δίνουν στον καθένα τη δυνατότητα να κάνει προϊόν τη δική του έμπνευση.
Την ώρα που έγραφα αυτό το άρθρο, ένα καράβι φορτωμένο με containers έμπαινε στο εμπορευματικό λιμάνι του Πειραιά για να ξεφορτώσει προϊόντα που σχεδόν στο σύνολο τους έχουν κατασκευαστεί από βιομηχανικές μονάδες στην Κίνα. Τι θα άλλαζε άραγε σε αυτήν την εικόνα, αν αύριο είχαμε όλοι στη διάθεσή μας ένα 3D printer;
Γιάννης Μουρατίδης