Ας φανταστούμε ότι ο δήμαρχος της Καλαμπάκας υπόσχεται στους δημότες ότι αν τον ψηφίσουν θα φέρει θάλασσα στην πόλη τους. Δεν είναι αδύνατο να το κάνει, αλλά θα χρειαστεί πολύ δουλειά. Σύμφωνα με τους γεωλόγους, πριν από εκατομμύρια χρόνια, η Καλαμπάκα ήταν κάτω από το νερό, μέχρι που κάποιες τεκτονικές αλλαγές χώρισαν την οροσειρά του Ολύμπου και το νερό χύθηκε στη θάλασσα. Για να γυρίσει το νερό πίσω θα πρέπει να σκαφτεί ένα μεγάλο αυλάκι, το οποίο θα κατηφορίζει από τη θάλασσα μέχρι την πόλη της Καλαμπάκας. Πρόκειται για ένα έργο που έχει υλοποιηθεί σε άλλες περιοχές του κόσμου και η τεχνολογία που χρειάζεται είναι υπαρκτή και δοκιμασμένη.

Δεν μπορούμε όμως να πούμε το ίδιο και για το Hyperloop, το οποίο είναι κάτι σαν τραίνο που θα κινείται με ταχύτητα αεροπλάνου. Η ιδέα ακούστηκε για πρώτη φορά πριν δύο χρόνια από τον Elon Musk, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης της Space X, μιας εταιρείας που έχει αναστατώσει την αγορά των διαστημικών πτήσεων και της Tesla, η οποία έχει αναστατώσει την αυτοκινητοβιομηχανία. Η τεχνολογία πάνω στην οποία θα βασιστεί το Hyperloop υπάρχει αλλά δεν είναι δοκιμασμένη. Μέχρι σήμερα, το ταχύτερο τραίνο στον κόσμο βασίζεται στην τεχνολογία magnetic – levitationhttp://en.wikipedia.org/wiki/Magnetic_levitation και μπορεί να κινηθεί με ταχύτητα 575 χιλιόμετρα ανά ώρα. Το Hyperloop θα κινείται σε ένα σωλήνα κενούhttp://hyperlooptech.com/ και αναμένεται να πετυχαίνει ταχύτητες πάνω από 1000 χιλιόμετρα ανά ώρα. Στόχος της εταιρείας Hyperloop Technologies είναι να δημιουργήσει το ταχύτερο και αναλογικά οικονομικότερο μέσο μεταφοράς.

Όταν ακούμε μια τόσο τρελή ιδέα, η πρώτη σκέψη είναι ότι αυτός που τη διατυπώνει πετάει ένα πυροτέχνημα για να δημιουργήσει εντυπώσεις. Όταν όμως στο εγχείρημα εμπλέκεται ο Elon Musk με τις δεδομένες επιχειρηματικές επιτυχίες, ο Brogan BamBrogan που θεωρείται ένας από τους κορυφαίους μηχανικούς παγκοσμίως, αρκετοί αξιοσέβαστοι επενδυτές και ένα εξώφυλλο στο Forbes, νιώθουμε ότι αυτό που ακούμε μπορεί να συμβεί.

Αυτή η πίστη είναι που μπορεί να οδηγήσει σε ένα άλμα, το οποίο δεν είναι 10 φορές μεγαλύτερο από το αμέσως προηγούμενο, αλλά 1000 φορές μεγαλύτερο. Ο Elon Muskδεν οραματίστηκε ένα τραίνο που θα είναι λίγο πιο γρήγορο από το γρηγορότερο σήμερα, αλλά θα είναι 2 φορές γρηγορότερο. Για να πετύχει το στόχο του έπρεπε να γκρεμίσει τους φραγμούς της δοκιμασμένης τεχνολογίας, να σκεφτεί μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση.

Σύμφωνα με το Forbes, η ομάδα σχεδιασμού του Hyperloop αντιμετωπίζει τεχνικές και πολιτικές προκλήσεις, αλλά όπως φαίνεται τα εμπόδια δεν ήταν αρκετά για να σταματήσουν μια ανακοίνωση για μια πρώτη δοκιμαστική γραμμή στο Los Angeles.Άλλωστε πρώτος στόχος του έργου είναι η σύνδεση του Los Angeles με το Las Vegasσε λιγότερο από 20 λεπτά.

Την ίδια περίοδο, οι άλλες δύο εταιρείες του Elon Musk δοκιμάζουν τα δικά τους μεγάλα άλματα. Η Space X έχει ήδη προσπαθήσει δύο φορές να προσγειώσει έναν πύραυλο σε μια πλατφόρμα στη μέση του ωκεανού. Αν το πετύχει, το αποτέλεσμα θα είναι να ανοίξει το δρόμο στην επαναχρησιμοποίηση πυραύλων, μειώνοντας το κόστος εκτόξευσης μέχρι και 100 φορές.

Η Tesla ανακοίνωσε ότι με τις “μπαταρίες” της μπορεί να ηλεκτροδοτήσει ένα σπίτι και για αυτό δε θα χρειαστεί να περιμένουμε μερικά χρόνια, δεδομένου ότι το προϊόν μπορεί να είναι εμπορικά διαθέσιμο μέσα στους επόμενους έξι μήνες.

Στο Internet κυκλοφορούν κάποιες φήμες ότι ο Elon Musk είναι εξωγήινος ή συνεργάζεται με εξωγήινους που του προσφέρουν τεχνολογίες αιχμής για να πετύχει τους στόχους του. Αυτός είναι συνήθως ο εύκολος δρόμος σκέψης, όταν δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ότι ο κατάλληλος άνθρωπος, την κατάλληλη στιγμή μπορεί να δημιουργήσει μια βαρύτητα που θα στρεβλώσει την πραγματικότητα τόσο ώστε το αποτέλεσμα να μοιάζει με θαύμα.

Γιάννης Μουρατίδης

Μέσα Φλεβάρη με αρχές Μάρτη. Αυτές τις μέρες εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, η Βαρκελώνη γίνεται το κέντρο της παγκόσμιας αγοράς των ασύρματων τηλεπικοινωνιών. Πέρσι, περισσότερα από 85.000 άτομα πέρασαν τις πύλες του συνεδριακού κέντρου Gran Via Fira είτε για να παρακολουθήσουν τις ομιλίες ορισμένων από τους κορυφαίους CEOs στον τομέα της τεχνολογίας είτε για να ανακαλύψουν επιχειρηματικές ευκαιρίες στα 98.000 τετραγωνικά μέτρα της έκθεσης που διεξάγεται παράλληλα με το συνέδριο Mobile World Congress. Όταν αργά το απόγευμα τελειώνει ο επαγγελματικός μαραθώνιος, το πλακόστρωτο της παλιάς πόλης υποδέχεται τα βήματα όσων έχουν ακόμα δυνάμεις για να περιηγηθούν ή κατευθύνονται εκεί που τους περιμένει η χαλαρωτική δύναμη ενός Rioja.

Από αυτήν την επιχειρηματική Βαβέλ δεν απουσιάζει η Ελλάδα. Αρχικά, με μεμονωμένες επιχειρήσεις και τα τελευταία τρία χρόνια, μέσα από μια οργανωμένη αποστολή που προέκυψε ως πρωτοβουλία του Συνδέσμου Εταιρειών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος (ΣΕΚΕΕ) και έχει την υποστήριξη της ελληνικής πολιτείας μέσω της συνδιοργάνωσης με το Enterprise Greece.

Το κόστος της φετινής αποστολής αναμένεται να ξεπεράσει τα 500.000 ευρώ, ένα ποσό που σε μεγάλο ποσοστό θα καλυφθεί από τις συμμετέχουσες εταιρείες και ερευνητικούς φορείς, ο αριθμός των οποίων πλησιάζει το 30. Από τα 500.000 ευρώ, σχεδόν το μισό ποσό αφορά τα έξοδα του ελληνικού περιπτέρου, γεγονός που δείχνει, όπως άλλωστε ομολογούν και τα μέλη της αποστολής, πόσο καλά η Βαρκελώνη έχει καταφέρει να εμπορευθεί το συνέδριο.

Ρίχνοντας μια ματιά στις ελληνικές συμμετοχές, ένα στοιχείο είναι ξεκάθαρο. Το καλύτερο που έχει να δείξει η Ελλάδα στον τομέα των ασύρματων τηλεπικοινωνιών, είναι λογισμικό για επιχειρήσεις σε μορφή προϊόντος ή υπηρεσίας. Η ανάπτυξη λογισμικού ταιριάζει στο προφίλ της χώρας μας, η οποία δεν ήταν ποτέ εντατικά βιομηχανοποιημένη σε υλικά τεχνολογίας και πλέον είναι πολύ δύσκολο να ακολουθήσει αυτήν τη διαδρομή. Ωστόσο, αυτό που παρατηρούμε στην ελληνική αποστολή είναι ότι περιλαμβάνει κυρίως παίκτες της Α’ Εθνικής κατηγορίας. Οι περισσότερες από τις εταιρείες έχουν ήδη εδραιωμένη παρουσία στη διεθνή αγορά, διαθέτουν οικονομικούς πόρους για να μπορέσουν να στηρίξουν τη δαπάνη μερικών δεκάδων χιλιάδων ευρώ και όταν χρειάζονται ανάπτυξη έχουν την επιλογή να προσφύγουν σε επενδυτικά κεφάλαια ή ενδεχομένως και σε τραπεζικό δανεισμό.

Είναι δεδομένο ότι αυτές οι εταιρείες θα έπρεπε να βρίσκονται εκεί. Όμως το ερώτημα που ίσως πρέπει να μας απασχολήσει, είναι με ποιο τρόπο στην αποστολή θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται και start-ups που είναι πολλά υποσχόμενοι παίκτες. Οι εταιρείες αυτές συνήθως διαθέτουν κεφάλαια που μόλις αρκούν για να καλύψουν τα αεροπορικά τους εισιτήρια και τη διαμονή τους μέσω Airbnb, καθώς αυτήν την περίοδο τα ξενοδοχεία στη Βαρκελώνη είναι ακριβά.

Οι διοργανωτές του συνεδρίου έχουν προβλέψει αρκετές εξειδικευμένες “περιοχές” για start-ups, όπου οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα πέρα από το να παρουσιάσουν τα προϊόντα τους, κυρίως εφαρμογές για φορητές συσκευές, να έρθουν σε επαφή με άλλες μικροεπιχειρήσεις και κυρίως να βρεθούν στο δρόμο επενδυτικών κεφαλαίων που είναι πιθανό να είναι πιο απλόχερα από αυτά που δραστηριοποιούνται ήδη στην Ελλάδα.

Μια τέτοια προοπτική θα ήταν σίγουρα πόλος έλξης για χιλιάδες νέους επιχειρηματίες, οι οποίοι θα ήθελαν να βρεθούν στο κέντρο των γεγονότων. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειάζονταν μια διαδικασία διαλογής, ώστε τα χρήματα των φορέων που θα στήριζαν αυτήν την προσπάθεια να πιάσουν τόπο. Πως όμως να γίνει κάτι τέτοιο, όταν στη χώρα μας δεν υπάρχει ακόμα ένα σαφώς καθορισμένο πλαίσιο για να χαρακτηριστεί μια εταιρεία ως start-up. Εφόσον, δημιουργηθεί το πλαίσιο, στη συνέχεια είναι σχετικά απλό να δημιουργηθούν και διαδικασίες αξιολόγησης, όπως για παράδειγμα διαγωνισμοί, από τις οποίες θα προκρίνονται οι 2 με 3 εταιρείες που θα μπορούν να συμπεριληφθούν στην ελληνική αποστολή.

Σε γενικές γραμμές, τα περασμένα χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες για να στηριχτούν ελληνικές start-ups και μέσα από αυτές αναδείχθηκαν κάποια διαμάντια που διαπρέπουν στη διεθνή σκηνή. Αυτό που πιστεύουμε ότι απουσιάζει είναι μια πιο συντονισμένη προσπάθεια, η οποία θα παρακολουθεί με προσοχή την ελληνική start-up σκηνή και θα μπορεί να διαχέει την πληροφορία που θα βοηθήσει τους startupersνα διεκδικήσουν ότι καλύτερο μπορούν.

Γιάννης Μουρατίδης

θα ήταν χρήσιμο πριν αφήσουμε το νου μας να επηρεαστεί από μια έρευνα να έχουμε αναζητήσει τις πηγές της και να μην κάνουμε τις πληροφορίες της έρευνας viral χωρίς εμείς προηγουμένως να τις έχουμε χωνέψει.

Ο Paul Jarvis σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο TNW blog θίγει ένα θέμα που είναι πολύ ευαίσθητο, καθώς ενοχλεί τους αναλυτές αρθρογράφους, αλλά και τους αναγνώστες τους. Σύμφωνα με τον Jarvis, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Bloombergυπάρχει ένα στατιστικό στοιχείο, το οποίο αναφέρει ότι 8 στις 10 μικρές επιχειρήσεις θα αποτύχουν το αργότερο 18 μήνες μετά την έναρξη της λειτουργίας τους. Το πρόβλημα είναι ότι το Bloomberg δεν αναφέρει πουθενά ποια είναι η πηγή αυτής της πληροφορίας. Αυτό όμως δε στάθηκε εμπόδιο να δημοσιευτούν εκατοντάδες άρθρα, τα οποία αναπαράγουν την πληροφορία, ένα εκ των οποίων στο Forbes.

Μια πραγματική έρευνα που έγινε από τους Bruce D. Phillips και Bruce A. Kirchhoff από τα National Federation of Independent Business και New Jersey Institute of Technology αντίστοιχα, αναφέρει ότι οι μισές επιχειρήσεις επιβιώνουν τουλάχιστον για πέντε χρόνια από την έναρξη τους.

Ας φανταστούμε έναν αναγνώστη κάποιου από τα προαναφερόμενα μέσα που δημοσίευσαν την ανύπαρκτη έρευνα, ο οποίος είναι στη φάση να δημιουργήσει μια δική του μικρή επιχείρηση. Δεν είναι δεδομένο, αλλά είναι αρκετά πιθανό ότι θα επηρεαστεί από το ανάγνωσμα. Μιλώντας με κάποιους γνωστούς του που έχουν διαβάσει την ίδια πληροφορία, θα εισπράξει ακόμα περισσότερη ανησυχία σχετικά με την επιτυχία του εγχειρήματός του. Είναι πιθανό αυτός ο άνθρωπος να αποφασίσει ότι είναι λάθος επιλογή να ξεκινήσει την επιχείρηση; Η απάντηση ίσως να υπάρχει σε κάποια στατιστική έρευνα. Μπορούμε όμως να βασιστούμε σε αυτήν;

Ερευνητές σε όλον τον κόσμο πραγματοποιούν και δημοσιεύουν έρευνες για να πληρωθούν ή να ανέλθουν στην ιεραρχία του επιστημονικού τους τομέα. Ένα ακραίο παράδειγμα, είναι η δημοσίευση μιας έρευνας πριν από μερικά χρόνια, στην οποία οι ερευνητές ισχυρίζονταν ότι το στοματικό σεξ μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού στις γυναίκες. Αφού η πληροφορία έκανε το γύρο του κόσμου, οι ερευνητές δήλωσαν ότι η έρευνα ήταν φάρσα και ζήτησαν συγνώμη.

Αυτό δεν είναι ένα φαινόμενο που συμβαίνει καθημερινά, αλλά υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που οι πληροφορίες ερευνών είναι “λανθασμένες” χωρίς να υπάρχει κακή προαίρεση. Ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο είναι η αναφορά σε έρευνες, των οποίων έχει περάσει η ημερομηνία λήξης. Συχνά επίσης, αξιοποιούνται στοιχεία ερευνών που βασίζονται σε δημογραφικά στοιχεία, τα οποία αφορούν μια συγκεκριμένη αγορά. Για παράδειγμα μια έρευνα για ρομπότ στην ανιμιστική Ιαπωνία, θα δείξει μια πολύ φιλικότερη σχέση των ανθρώπων με τις μηχανές, σε σχέση με ίδια έρευνα αν γίνονταν στην Ευρώπη.

Ένας πολύ ευαίσθητος τομέας σχετικά με τις έρευνες είναι αυτός της υγείας. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η επιδημία ανεμοβλογιάς στις ΗΠΑ. Πριν κάποια χρόνια, δημιουργήθηκε ένα κύμα ερευνών, οι οποίες ισχυρίζονταν ότι ο εμβολιασμός των παιδιών μπορεί να συνδέεται με τον αυτισμό. Οι έρευνες έγιναν αιτία να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των γονιών που επέλεξαν να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους και ένα από τα εμβόλια που απέφυγαν ήταν αυτό της ανεμοβλογιάς. Δυστυχώς, τα κρούσματα ανεμοβλογιάς από το ελάχιστο των 27 που είχαν φτάσει το 2004, έφτασαν τα 644 το 2014 και σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία θα είναι πολύ περισσότερα το 2015.

Ίσως αν κάποιος αναλυτής αποφασίσει να κάνει μια σε βάθος έρευνας, θα ανακαλύψει ότι οι στατιστικές που στο παρελθόν έχουν συνδέσει τον εμβολιασμό με τον αυτισμό είναι βασισμένες σε μη αξιόπιστες πηγές ή και σε λόγια του αέρα. Το πρόβλημα στη σημερινή εποχή είναι ότι ο αέρας είναι γεμάτος από ραδιοκύματα και το υπέδαφος πλούσιο σε οπτικές ίνες που έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν αστραπιαία μια πληροφορία σχεδόν σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη.

Σκοπός δεν είναι να δημιουργήσουμε μια γενικευμένη αμφιβολία για τις έρευνες, δεδομένου ότι δεν έχουμε να προτείνουμε κάποια αξιόπιστη εναλλακτική λύση για όσους θέλουν να επιχειρήσουν και έχουν ανάγκη να στηριχτούν σε κάποια δεδομένα. Ωστόσο, θα ήταν χρήσιμο πριν αφήσουμε το νου μας να επηρεαστεί από μια έρευνα να έχουμε αναζητήσει τις πηγές της και να μην κάνουμε τις πληροφορίες της έρευναςviral χωρίς εμείς προηγουμένως να τις έχουμε χωνέψει.

Γιάννης Μουρατίδης